Daltononderwijs is gebaseerd op een bepaalde kijk op kinderen en op leren. Van de bijna 7.000 basisscholen in Nederland mogen een kleine 400 zich dalton basisschool noemen. Zij moeten daarvoor aan bepaalde kwaliteitseisen van de Nederlandse Dalton Vereniging (NDV) voldoen. Toch is niet elke daltonschool hetzelfde.
De grondlegster van het daltonplan is Helen Parkhurst. Haar ideeën over onderwijs en opvoeding zijn al een eeuw lang de basis voor de ontwikkelingen binnen de daltonscholen.